
Bilgisayarın açılış sürecini ve işletim sisteminin nasıl yükleneceğini kontrol eden kritik bir yapılandırma veritabanı bulunur: Önyükleme Yapılandırma Verileri (Boot Configuration Data – BCD). Microsoft Windows işletim sisteminde, bu BCD deposunu görüntülemek, düzenlemek, oluşturmak ve onarmak için kullanılan güçlü bir komut satırı aracı bulunmaktadır: bcdedit.exe.
bcdedit.exe Nedir?
bcdedit.exe, “Boot Configuration Data Edit” (Önyükleme Yapılandırma Verileri Düzenleme) kelimelerinin kısaltmasıdır. Microsoft Windows işletim sisteminin temel bir bileşeni olan bu komut satırı aracı, BCD deposundaki önyükleme seçeneklerini yönetmek için kapsamlı bir kontrol sunar. Sistem yöneticileri, IT uzmanları ve ileri düzey kullanıcılar tarafından yaygın olarak kullanılan bcdedit.exe, önyükleme menüsünü özelleştirmekten önyükleme sorunlarını gidermeye kadar çeşitli görevler için hayati bir araçtır.
Ne İşe Yarar?
bcdedit.exe’nin temel işlevleri şunlardır:
- BCD Deposunu Görüntüleme: BCD deposundaki mevcut önyükleme girdilerini ve ayarlarını detaylı bir şekilde listeler. Bu, kurulu işletim sistemlerini, önyükleme seçeneklerini ve ilgili yapılandırmaları görmeyi sağlar.
- Yeni Önyükleme Girdileri Oluşturma: Birden fazla işletim sisteminin (çoklu önyükleme) kurulu olduğu durumlarda, yeni işletim sistemleri için BCD deposuna yeni önyükleme girdileri eklenebilir.
- Mevcut Önyükleme Girdilerini Düzenleme: Mevcut önyükleme girdilerinin adları, önyükleme sırası, varsayılan işletim sistemi, önyükleme seçenekleri (güvenli mod, hata ayıklama vb.) gibi çeşitli ayarları değiştirilebilir.
- Önyükleme Girdilerini Silme: Artık kullanılmayan veya hatalı önyükleme girdileri BCD deposundan silinebilir.
- Varsayılan Önyükleme İşletim Sistemini Ayarlama: Bilgisayar açıldığında otomatik olarak başlayacak olan varsayılan işletim sistemi belirlenebilir.
- Önyükleme Zaman Aşımını Yapılandırma: Önyükleme menüsünün ne kadar süreyle görüntüleneceği ayarlanabilir.
- Kurtarma Ortamı Ayarlarını Yönetme: Windows Kurtarma Ortamı (WinRE) ile ilgili ayarlar (konumu, etkin olup olmadığı vb.) yapılandırılabilir.
- Önyükleme Uygulamalarını Yönetme: Bellek testi gibi önyükleme sırasında çalışan uygulamaların girdileri düzenlenebilir.
- BCD Deposunu Yedekleme ve Geri Yükleme: BCD deposunun bir yedeği alınabilir ve gerektiğinde geri yüklenebilir, bu da yapılandırma değişiklikleri öncesinde bir güvenlik önlemi sağlar.
- BCD Deposunu Onarma: Önyükleme sorunlarına neden olan bozuk veya hatalı BCD depoları onarılabilir.
bcdedit.exe Ne Zaman Kullanılır?
bcdedit.exe genellikle aşağıdaki durumlarda kullanılır:
- Çoklu Önyükleme Sistemleri Kurulumu ve Yönetimi: Birden fazla işletim sistemi kurulduktan sonra önyükleme menüsünü yapılandırmak, işletim sistemlerinin adlarını değiştirmek veya önyükleme sırasını ayarlamak için.
- Önyükleme Sorunlarını Giderme: Bilgisayarın doğru şekilde önyüklenmesini engelleyen BCD hatalarını onarmak veya önyükleme seçeneklerini değiştirmek için.
- Gelişmiş Önyükleme Seçeneklerini Yapılandırma: Güvenli mod, hata ayıklama modu gibi özel önyükleme seçeneklerini etkinleştirmek veya devre dışı bırakmak için.
- Varsayılan İşletim Sistemini Değiştirme: Bilgisayar açıldığında otomatik olarak başlayacak işletim sistemini ayarlamak için.
- Önyükleme Menüsünü Özelleştirme: Önyükleme menüsünde görüntülenen işletim sistemi adlarını değiştirmek veya önyükleme zaman aşımını ayarlamak için.
- Kurtarma Ortamı Sorunlarını Çözme: Windows Kurtarma Ortamı’nın çalışmaması durumunda yapılandırmasını kontrol etmek ve onarmak için.
- Sistem Geri Yükleme veya İmaj Alma İşlemleri Sonrası: Önyükleme yapılandırmasının doğru olduğundan emin olmak için.
bcdedit.exe Nasıl Kullanılır?
bcdedit.exe, Komut İstemi (Yönetici olarak çalıştırılmalıdır) üzerinden çeşitli komutlar ve parametrelerle birlikte kullanılır. Temel kullanım şekilleri şunlardır:
- BCD deposunu görüntülemek için:
bcdedit
- Varsayılan önyükleme işletim sistemini ayarlamak için (GUID ile):
bcdedit /default {GUID}
- Bir önyükleme girdisinin açıklamasını değiştirmek için (GUID ile):
bcdedit /set {GUID} description "Yeni İşletim Sistemi Adı"
- Yeni bir önyükleme girdisi oluşturmak için:
bcdedit /create /d "Yeni İşletim Sistemi" /application osloader
(Ardından bu yeni girdinin ayarları yapılandırılmalıdır.)
- Bir önyükleme girdisini silmek için (GUID ile):
bcdedit /delete {GUID}
Her komutun farklı parametreleri ve kullanım senaryoları bulunmaktadır. bcdedit /?
komutu kullanılarak tüm komutlar ve parametreler hakkında detaylı bilgi edinilebilir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
bcdedit.exe güçlü bir araçtır ve yanlış kullanımı sistemin önyüklenememesine neden olabilir. Bu nedenle, bu aracı kullanırken dikkatli olunmalı ve ne yaptığınızdan emin olunmalıdır. Önyükleme yapılandırmasında önemli değişiklikler yapmadan önce BCD deposunun yedeğini almak iyi bir uygulamadır.
Sonuç
bcdedit.exe, Microsoft Windows işletim sisteminin önyükleme sürecini derinlemesine kontrol etmek ve yapılandırmak için vazgeçilmez bir komut satırı aracıdır. Çoklu önyükleme sistemlerinden önyükleme sorunlarını gidermeye kadar geniş bir yelpazede kullanılan bcdedit.exe, sistem yöneticileri ve ileri düzey kullanıcılar için kritik bir araçtır. Doğru kullanıldığında, önyükleme sürecini özelleştirmek ve olası sorunları çözmek için güçlü bir çözüm sunar.